ละคร ทางล้านนามักประกอบเพลงสำเนียงลาว
(..ต่อ..)
2 สร้างโคลงกลบทผสม 2 ชนิดในโคลงบทเดียวกันขึ้นใหม่
เมื่อผู้วิจัยจัดโคลงของสุนทรภู่แบบ “พพพพ” และ “สพพพ” เป็นโคลงกลบท เพราะมีวิธีการแต่งที่เป็นระบบระเบียบแบบกลบท ส่งผลให้เกิดมีโคลงกลบทผสม 2 ชนิดในโคลงกลบทหลายบทของสุนทรภู่ในนิราศสุพรรณ เนื่องจากสุนทรภู่นําโคลงกลบทแบบ “พพพพ” ที่เรียกว่างูกระหวัดหางแบบที 2 หรือโคลงกลบทแบบ “สพพพ” ทีเรียกว่างูตวัดหางไปแต่งร่วมกับโคลงกลบทชนิดใดชนิดหนึ่ง ผู้วิจัยแบ่งโคลงกลบทผสม 2 ชนิดข้างต้นออกได้เป็น 2 กลุ่ม ได้แก่
2.1 โคลงกลบทผสม 2 ชนิดที่เกิดจากการใช้โคลง “พพพพ” แต่งร่วมกับโคลงกลบทเดี่ยวชนิดใดชนิดหนึ่ง เกิดเป็นโคลงกลฟบทผสม 5 ชนิด ได้แก่
2.1.1 โคลงกลบทผสมอักษรล้วนแบบที่ 2 กับงูกระหวัดหางชนิดที่ 2 ได้แก่
จําร้างห่าง"น้องนึก น่า"สวน
สองฝ่ายชายหญิง"ยวน ยั่วเย้า"
หวังชายฝ่ายหญิง"ชวน ชื่นเช่น" เหนเอย
กลเช่นเล่น"ซักเสร้า เสพ"เผื้อนเฟือนเกษม
2.1.2 โคลงกลบทผสมอักษรสลับกับงูกระหวัดหางชนิดที่ 2
ยนโศกยามเศร้า"ยิ่ง" ทรวง"เยน"
คิดสุดขัดแสน"เขน"
โศก"ไข้"
หวนหนาวหากนึก"เหน" หน้า"แห่ง" น้องแฮ ฃ
ดวงจิตเด็จจาก"ได้" จึง"ดิ้น"จําโดย
2.1.3 โคลงกลบทผสมซ้อนดอกกับงูกระหวัดหางชนิดที่ 2 ได้แก่
โพพญาท่าตลิ่งล้วน ฬ้อเกวียร
โพไผ่ไม้เตงตเคียน ตขบบ้าง
ซึกซากกระบากกระเบียน กระเบากระแบก กระบกแฮ
เสลาสลอดสลับสล้าง เหล่าไม้ใกล้กระสิน
2.1.4 โคลงกลบทผสมตะเข็บไต่ขอนกับงูกระหวัดหางชนิดที่2 ได้แก่
เสลาสลอดสลับสล้าง สลัดได
สอึกสอะสอมสไอ สอาดสอ้าน
มแฝ่มฟาบมเฟืองมไฟ มแฟบมฝ่อ พ่อเอย
ตขบตขาบตเคียนตคร้าน ตคร้อตไคร้ตเคราตครอง
2.1.5 โคลงกลบทผสมสกัดแคร่กับงูกระหวัดหางชนิดที่ 2 ได้แก่
หนาวลมห่มผ้าห่อน หายหนาว
ฟ้าพร่ำน้ำค้างพราว พร่างฟ้า
เด่นเดือนเกลือนกลาศดาว ดวงเด่น
ใจเปล่าเศร้าซบหน้า นึกน้องหมองใจ
มีข้อสังเกตว่าการใช้โคลงแบบ “พพพพ” แต่งร่วมกับโคลงกลบทชนิดใดชนิดหนึงนีส่งผลให้โคลงกลบทเดียวบางชนิดกลายเป็นโคลงกลบทผสม เช่น โคลงกลบทอักษรสลับ ตะเข็บไต่ขอน และสกัดแคร่ (.ยังมีต่อ..)
พญาผานอง ตอนรักสามเส้า
ฝันใฝ่ในจันทร์เจ้า จ่างค้างกลางนภา……
1.โคลงกลบทผสม อักษรล้วนแบบที่ 2 ซ้อนดอก กับงูกระหวัดหางชนิด พพพพ.
พญายังหวังว่าไว้ วังวน
ผันผ่านกาลกามกล ก่อเกื้อ
เชิดชิงยิ่งยามยล ยึดแย่ง แสวงเฮย
สานส่งนงแนบเนื้อ นิ่มน้องสองสม
2.โคลงกลบทผสม อักษรสลับ สกัดแคร่ กับงูกระหวัดหางชนิด พพพพ.
คมคราวคาวใคร่แค้น ครวญคม
เกล้าเกี่ยวเกลียวแกนกลม แก่เกล้า
ต่างใจไต่จมตม จิตต่าง จางเฮย
สามร่างสางรอยเส้า ร่ำเศร้าเราสาม
3.ตั้งใจจะแต่งกลบท ตะเข็บไต่ขอน ผสม งูกระหวัดหาง พอเริ่มจะลงมือ ยอมแพ้พลัน จะพูดว่า ผมรู้ไม่จริง ก็ไม่ปฏิเสธ ไม่รู้ว่าจะแต่งอย่างไรให้ลงฉันทลักษณ์โคลงสี่ ในความเห็น เริ่มจาก จำนวนคำ ทั้งสล้บคำลหุ ครุ วางสัมผัส ทั้งบังคับ เอก โท ยาก ตำแหน่งเคลื่อน ถ้าจะต้องแต่งออกมาให้ได้ คงไม่ได้โคลงสี่ พญาผานองค้างไว้ก่อน