Re: คีต_กานท์

หลังจากพญามังรายรวบรวมอาณาจักรหริภุญชัยเข้ากับโยนกเชียงแสนเสร็จสิ้นแล้ว ได้ขนามนามราชอาณาจักรแห่งใหม่นี้ว่า "อาณาจักรล้านนา" พระองค์มีดำริจะสร้างราชธานีแห่งใหม่นี้ให้ใหญ่โตเพื่อให้สมกับเป็นศูนย์กลางการปกครองแห่งอาณาจักรล้านนาทั้งหมด พร้อมกันนั้นก็ ได้อัญเชิญพระสหายสนิทร่วมน้ำสาบานสองพระองค์ได้แก่ พญางำเมืองแห่งเมืองพะเยา และ พ่อขุนรามคำแหงแห่งสุโขทัย มาร่วมกันสถาปนาราชธานีแห่งใหม่ในสมรภูมิบริเวณที่ลุ่มริมฝั่งมหานทีแม่ระมิงค์ (แม่น้ำปิง) โดยตั้งชื่อราชธานีแห่งใหม่นี้ว่า "นพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่" แต่ก่อนที่จะตั้งเมือง พระองค์ทรงได้สร้างราชธานีชั่วคราวขึ้นก่อนแล้ว ซึ่งก็เรียกว่า เวียงกุมกามแต่เนื่องจากเวียงกุมกามประสบภัยธรรมชาติใหญ่หลวงเกิดน้ำท่วมเมืองจนกลายเป็นเมืองบาดาล ดังนั้นพระองค์จึงได้ย้ายราชธานีมาอยู่ ณ นครเชียงใหม่ ในปี พ.ศ. 1839 และได้เป็นศูนย์กลางการปกครองราชอาณาจักรล้านนานับแต่นั้น
…..วิกิพีเดีย

อาณาจักรล้านนา คือ อาณาจักรในอดีตที่ตั้งอยู่บริเวณภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย, สิบสองปันนาเชนเมืองเชียงรุ่ง (จิ่งหง) มณฑลยูนนาน ภาคตะวันออกของพม่า ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำสาละวิน ซึ่งมีเมืองเชียงตุงเป็นเมืองเอก ฝั่งตะวันตกแม่นำสาละวิน มีเมืองนายเป็นเมืองเอก และ 8 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดเชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง เชียงราย พะเยา แพร่ น่าน และแม่ฮ่องสอ�http://nuthappy4320.blogspot.com/?m=1

อดีตดินแดนภาคเหนือของประเทศที่ได้ชื่อว่าล้านนา เคยมีหัวเมืองในความปกครองที่มีคำขึ้นต้นว่า “เชียง” อยู่ถึง 5 เมือง อันได้แก่เชียงราย เชียงใหม่ เชียงทอง เชียงตุงและเชียงรุ่ง ซึ่งรวมเรียกว่า “เมือง 5 เชียง” หัวเมืองต่าง ๆ เหล่านี้ล้วนแล้วเคยมีกษัตริย์ปกครองมีอย่างยิ่งใหญ่ ทว่าภายหลังการเข้ามาของประเทศมหาอำนาจซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้หัวเมืองล้านนาต้องถูกแบ่งแยกในบรรดาเมือง 5 เชียง เมืองเชียงรายถือได้ว่ามีความเก่าแก่ที่สุด
เมื่อเอ่ยถึงประวัติของเชียงราย จะต้องกล่าวถึงประวัติของเมืองเชียงแสนควบคู่กันไป เพราะในยุคที่ไทยกำลังหนีจีนมาตั้งนครหลวงอยู่ที่แคว้นเมาและหนองแสนั้น ถิ่นที่ตั้งของจังหวัดเชียงราย เป็นที่อยู่ของชาวป่าชาวเขาพวกหนึ่งที่เรียกว่า “ลัวะ” หรือ “ละวะ” หรือ “ละว้า” และชาวป่าพวกอื่นๆ อยู่ราวพุทธศตวรรษที่ 11 ขอมมีอำนาจมาถึงอาณาจักรโตรบูร และยกเข้ามาตีแคว้นยวนเชียงขับไล่ชาติไทยแล้วมาตั้งอาณาจักรขึ้นที่เชียงแสน เรียกว่า “สุวรรณโคมคำ” ที่ซากเมืองเชียงลาวใกล้ฝั่งโขงและสร้างเมือง “อุมงคเสลา” ที่ซากเมืองฝาง
ต่อมาประมาณ พ.ศ.1300 ขุนใสฝา โอรสขุมบรม กษัตริย์ไทยครองนครหนองแส ได้สร้างเมืองใหม่ขึ้น บริเวณเมืองสุวรรณโคมคำที่ร้างอยู่ เจ้าสิงหนวัติกุมาร ได้อพยพคนไทยประมาณแสนครัวเรือนออกจากหนองแส (ตาลีฟู) ลงมาสร้างเมืองใหม่ขนานนามว่า “เมืองนาคพันธุ์สิงหนวัตินคร” หรือเมืองเชียงแสน

ปีพ.ศ. 1802 พระเจ้าเม็งรายขึ้นครองราชสมบัติที่เมืองหิรัญนครเงินยาง ได้ทรงรวบรวมหัวเมืองฝ่ายเหนือและเสด็จตามช้างไปจนถึงดอยจอมทองริมแม่น้ำกกนที เห็นภูมิประเทศเป็นชัยภูมิที่ดี จึงได้สร้างพระนครไว้โดยก่อปราการโอบเอาดอยจอมทองไว้ในท่ามกลางเมือง แล้วขนานนามว่า “เมืองเชียงราย”
เมื่ออาณาจักรล้านนาตกเป็นของพม่าในปี พ.ศ.2101 พม่าได้ให้ขุนนางมอญปกครองเมืองแทน
…..https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&url=https://www.chiangmainews.co.th/page/archives/770207/&ved=2ahUKEwj_tKPQjsDqAhXadn0KHZtGD8EQFjAIegQIBBAB&usg=AOvVaw0dnrEegrNQZ64tJjC-9WBR

ตีเมืองเชียงใหม่ครั้งที่ 2

หลังจากที่กองทัพเมืองเชียงใหม่ภายใต้การนำของโปมะยุง่วนได้พยายามตีเมืองสวรรคโลกในปีพ.ศ.2313 แต่ไม่สำเร็จอีกสามปีต่อมา (ปีพ.ศ.2316) โปสุพลาแม่ทัพพม่าก็ได้นำไพร่พลจากเมืองเชียงใหม่ลงมาตีเมืองพิชัย แต่พระยาพิชัยได้ยกทัพออกไปรับมือและสามารถป้องกันเมืองเอาไว้ได้โดยในการต่อสู้กันพระยาพิชัยถือดาบสองมือไล่ฟันทหารพม่าจนดาบของตนเอกหักจึงได้สมญานามว่า "พระยาพิชัยดาบหัก" ตั้งแต่นั้นมา

ในปีถัดมาพม่าประสบกับปัญหาภายในประเทศกับพวกมอญกบฎสมเด็จพระเจ้าตากสินทรงเล็งเห็นโอกาสที่จะชิงลงมือเพื่อยึดเมืองเชียงใหม่จึงได้ยกทัพจำนวน 15,000 นายออกจากกรุงธนบุรีเมื่อเดือน 12 ปีพ.ศ.2317 ไปประชุมอยู่ที่เมืองตากและให้เจ้าพระยาจักรีและเจ้าพระยาสุรสีห์นำทหารจำนวน 20,000 นายรุดหน้าไปก่อน พอไปถึงเมืองลำปางพระยาจ่าบ้านและพระยากาวิละซึ่งเป็นชาวล้านนาที่พม่าตั้งให้เป็นแม่ทัพก็ได้มาขอสวามิภักดิ์และอาสานำกองทัพไทยขึ้นไปเมืองตีเมืองเชียงใหม่

เจ้าพระยาจักรีและเจ้าพระยาสุรสีห์ได้ยกทัพต่อไปยังเมืองลำพูนและทำการสู้รบกับพม่าที่ตั้งค่ายรออยู่จนได้รับชัยชนะเสร็จแล้วจึงยกทัพเข้าล้อมเมืองเชียงใหม่โดยในระหว่างนั้นก็มีชาวเมืองที่หนีออกมาเพื่อแปรพักษ์หลายพันคน

วันเสาร์ เดือนยี่ ขึ้น 12 ค่ำปีพ.ศ.2317 ทัพหลวงของสมเด็จพระเจ้าตากสินเดินทางมาถึงพระตำหนักค่ายมั่นริมน้ำเมืองเชียงใหม่ ครั้นโปสุพลาและโปมะยุง่วนทราบข่าวก็เกรงว่าจะสู้ไม่ได้จึงตัดสินใจพาครอบครัวหนีออกจากเมืองเพื่อเอาตัวรอด

ครั้นวันพฤหัสบดี เดือนยี่ แรม 3 ค่ำ ปีพ.ศ.2317 สมเด็จพระเจ้าตากสินทรงเสด็จอยู่ ณ พระตำหนักริมน้ำเมืองเชียงใหม่และทรงแต่งตั้งให้พระยาจ่าบ้านเป็นพระยาวิเชียรปราการ ครองเมืองเชียงใหม่ ส่วนพระยากาวิละได้เป็นเจ้าเมืองลำปาง และพระยาลำพูนได้เป็นเจ้าเมืองลำพูนตามเดิม โดยในศึกครั้งนี้มีผลทำให้เมืองเชียงใหม่ เมืองลำปาง เมืองลำพูน เมืองแพร่และเมืองน่านมีสถานะเป็นประเทศราชและเข้ามาอยู่ภายใต้อาณาเขตของไทย
…..https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=289606194899748&id=251275098732858&sfnsn=mo

รับแล้วเริ่มเรียนรู้ฤๅดูดาย

ล้านนาก่อต่อเนื่องเมืองเชียงแสน
ต้องเสียแดนสิทธิอาญาอณาสลาย
ล้านนาเกิดเฉิดฉันครั้นโยกย้าย
ต้องเสียดายพม่ารุกฆาตกวาดต้อนไป

ใต้อาณัติผลัดคล้อยสองร้อยปี
ถึงคราวที่ยอมความตามเงื่อนไข
ใต้อาญามหาราชประกาศไว้
ถึงคราวไทยรบสู้กู้ล้านนา

พระคุณท้นล้นเกล้าเจ้าตากสิน
เจ้านครินทร์ขับไสไล่พม่า
พระคุณไท้ได้ประทาน"จ่าบ้าน"พญา
เจ้านคราเชียงใหม่ให้
ไทยครอง