** ไม้ไต่คู้ **
--------
ไม้ไต่คู้ ( ็ ) เป็นเครื่องหมายกำกับอักษร มีรูปเหมือนเลขแปดไทย (๘)
ใช้วางบนตัวอักษรเพื่อทำให้คำที่มีไม้ไต่คู้นั้นมีเสียงสระสั้นลง เช่น ก็ เก็ง เก็บ เต็ม เห็น เด็ก แข็ง
ในหนังสือจินดามณี ฉบับ สมเด็จพระเจ้าบรมโกศ เรียกไม้ไต่คู้ว่า ไม้คู้ โดยมีคำอธิบายว่า
ไม้คู้ที่มีรูปเหมือนเลขแปดและใช้อ่านคำให้สั้นเข้ากึ่งหนึ่งนั้น เปรียบเหมือนกับคนเหยียดแขนออก
แล้วคู้เข้ามากึ่งหนึ่ง แขนก็จะสั้นเข้ามา หรือเหมือนกับเชือกที่ยาว ๑๐ วา
คู้ทบเข้ามาครึ่งหนึ่งก็จะสั้นเหลือ ๕ วา เป็นต้น
ในภาษาเขมรก็มีเครื่องหมายไม้ไต่คู้ เรียกว่า เลขอสฺฎา (อ่านว่า เลก-อัด-สะ-ดา)
แปลว่า เลขแปด ซึ่งศาสตราจารย์ฉ่ำ ทองคำวรรณ กล่าวไว้ในหนังสือหลักภาษาเขมรว่า
เครื่องหมายไม้ไต่คู้ไม่ปรากฏในอักขรวิธีภาษาเขมรโบราณ เข้าใจว่าภาษาเขมรรุ่นหลัง
คงจะเขียนตามอย่างไม้ไต่คู้ของไทยตั้งแต่สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชเป็นต้นมา
ปัจจุบันเราใช้ ไม้ไต่คู้ ( ็ ) ในคำว่า ก็ และคำที่ประสมด้วยสระ เอะ แอะ เอาะ เมื่อมีตัวสะกด
เพื่อแสดงเสียงสั้น เช่น เข็ม เป็น แกร็น ช็อก ล็อก ค็อกคัส ย็อกแย็ก ว็อบแว็บ
----------------------------------------
ที่มา : สำนักงานราชบัณฑิตสภา บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย”
ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๔ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๖ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.
--------
ไม้ไต่คู้ ( ็ ) เป็นเครื่องหมายกำกับอักษร มีรูปเหมือนเลขแปดไทย (๘)
ใช้วางบนตัวอักษรเพื่อทำให้คำที่มีไม้ไต่คู้นั้นมีเสียงสระสั้นลง เช่น ก็ เก็ง เก็บ เต็ม เห็น เด็ก แข็ง
ในหนังสือจินดามณี ฉบับ สมเด็จพระเจ้าบรมโกศ เรียกไม้ไต่คู้ว่า ไม้คู้ โดยมีคำอธิบายว่า
ไม้คู้ที่มีรูปเหมือนเลขแปดและใช้อ่านคำให้สั้นเข้ากึ่งหนึ่งนั้น เปรียบเหมือนกับคนเหยียดแขนออก
แล้วคู้เข้ามากึ่งหนึ่ง แขนก็จะสั้นเข้ามา หรือเหมือนกับเชือกที่ยาว ๑๐ วา
คู้ทบเข้ามาครึ่งหนึ่งก็จะสั้นเหลือ ๕ วา เป็นต้น
ในภาษาเขมรก็มีเครื่องหมายไม้ไต่คู้ เรียกว่า เลขอสฺฎา (อ่านว่า เลก-อัด-สะ-ดา)
แปลว่า เลขแปด ซึ่งศาสตราจารย์ฉ่ำ ทองคำวรรณ กล่าวไว้ในหนังสือหลักภาษาเขมรว่า
เครื่องหมายไม้ไต่คู้ไม่ปรากฏในอักขรวิธีภาษาเขมรโบราณ เข้าใจว่าภาษาเขมรรุ่นหลัง
คงจะเขียนตามอย่างไม้ไต่คู้ของไทยตั้งแต่สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชเป็นต้นมา
ปัจจุบันเราใช้ ไม้ไต่คู้ ( ็ ) ในคำว่า ก็ และคำที่ประสมด้วยสระ เอะ แอะ เอาะ เมื่อมีตัวสะกด
เพื่อแสดงเสียงสั้น เช่น เข็ม เป็น แกร็น ช็อก ล็อก ค็อกคัส ย็อกแย็ก ว็อบแว็บ
----------------------------------------
ที่มา : สำนักงานราชบัณฑิตสภา บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย”
ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๔ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๖ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.