ชาวนากับต้นโพธิ์
ทางอิสานบ้านเราท่านเล่าไว้
เรื่องเริงใจในนิทานขอขานไข
มีชาวนายากเข็ญลำเค็ญใจ
ซบวอนไหว้เทวาต่อฟ้าดิน
ด้วยความดีที่ดำรงค์ไว้คงมั่น
มิออกทันเท่ามีพวกหนี้สิน
เทวดาเห็นใจความได้ยิน
จึงเสกโพธิ์บนแผ่นดินถิ่นชาวนา
เป็นโพธิ์งามตามใบเมื่อผลิออก
ล้วนทองคำเกิดงอกแต่บอกว่า
"ฟังข้าเถิดนะเจ้าชายชาวนา
จงบูชาต้นไม้งามแต่ความดี
จะเกิดคุณหนุนค้ำสิ่งล้ำค่า
มิเหี่ยวเฉาโรยราไปอย่างนี้
แต่วันใดเจ้าไร้ซึ่งความดี
ต้นไม้นี้จะจากลาเจ้าคลาไคล"
ชาวนาจึงรับปากไม่ยากนัก
เฝ้าฟูมฟักรดน้ำเช่นความไข
ต้นโพธิ์จึงเร่งงอกแตกออกใบ
เป็นทองคำล้ำวิไลให้ชาวนา
แต่วันหนึ่งนางเมียเสียจริต
มิยั้งคิดเอาน้ำเสียเข้าสาดหา
บอกว่าโพธิ์โตไวไวออกใบมา
ให้ตัวข้ารวยวันได้ทันใจ
ในคืนนั้นจันทร์งามเหมือนความว่า
เทวดาจึงบอกความตามให้ไว้
ต้นโพธิ์ฉุดรากถอยหลุดลอยไกล
ละล่องไปในฟ้านภาภางค์
ชาวนาผู้อาลัยได้คว้ามั่น
ที่รากลอยสู่จันทร์อันกระจ่าง
เราจึงเห็นร่างเขาเงาจางจาง
นั่งร่ำไห้ใต้เงาพรางใต้ต้นโพธิ์
เมื่อคืนจันทร์วันเพ็ญจะเห็นแจ้ง
ถึงตำแหน่งที่ตั้งอันไกลโข
ในดวงจันทร์มีชาวนากับต้นโพธิ์
ร้องไห้โฮอยู่ในนั้นทุกวันคืน