ชุมชน บ้านกลอนไทย ชุมชนสำหรับคนไทยผู้รักกลอน

๑ สิงหา พารำลึก
ตรึกถึงสิทธิ์ "สตรีไทย"
ก้าวไกล ไปอีกก้าว
เธอหาญห้าว แกร่งกล้า
รุกท้า สรรพปัญหา
ร่วมประชา กอบกู้
วิกฤตสังคม สู้
ปราบสิ้น เสพติด- ตัณหา

แก้ไข เพื่อให้ผู้ไม่คุ้นเคย อ่านง่ายขึ้นครับ

ชี้แจงครับ
๑) ปกติ ร่ายจะเขียนติดกัน วรรคละ ๕ คำ (ผมวรรคเพื่อให้อ่านง่าย)
๒) ๓ วรรคสุดท้ายเป็น โคลงสองสุภาพ (เพราะเป็นร่ายสุภาพ ต้องจบด้วยโคลงสุภาพ)
๓) โคลงสองสุภาพ มีวรรคละ ๕ คำ ๒ วรรค และวรรค ๔ คำ ๑ วรรค และปกติเขียนติดกันในแต่ละวรรค
๔) วรรคท้ายสุด หากเนื้อความไม่จบ อนุญาตให้มีสร้อยได้ ๒ คำ
และในการประกวด คำท้ายสุด ไม่นิยมให้ใช้คำทั่วไป จะให้ลงได้เฉพาะพวก :- แล นา เฮย

ย้อนรำลึกวันสตรีไทย
(๑ สิงหาคมของทุกปี)

เบญจกัลยาณี และ เรือน ๓ น้ำ ๔
(สำหรับแม่บ้านศรีเรือนไทย)

๑.
เบญจกัลยาณี

แม่ศรีเรือนสง่าชั้น            เบญจกัลย์
คุณสมบัตินั้น               อยู่ห้า
ศุภลักษณ์วามวรรณ            ล้ำยิ่ง
มิ่งแม่บรรเจิดจ้า            ผ่องแผ้วเบญจกัลยาณีฯ

-๑-
ผมงาม
ผมงามนั้นหนึ่งแท้            แน่นอน
เช่นดั่งหางยูงว่อน            ร่ายฟ้อน
รำแพนกรีดอร่ามอร         วาดปีก
งามหนึ่งผมยั่วร้อน            พ่อบ้านปลื้มหลงฯ

-๒-
เนื้องาม
เนื้อทรามสงวนนั่นชี้            งามนาง
เอิบอิ่มถ้วนสรรพางค์                 นิ่มเนื้อ
เรื่อฝีปากแดงอย่าง            ตำลึงสุก แม่นา
ตึงเต่งอะร้าแอร่มเชื้อ         แช่มช้อยอัปสรฯ

-๓-
ฟันงาม
ฟันงามยามยั่วยิ้ม            ยวนมอง
ขาวยิ่งสังข์รังรอง            วับแก้ว
เรียบเสมอเพชรเรียงก่อง         น้ำเอก
งามเฉกนี้เพริศแพร้ว                 บอกชี้งามทนต์ฯ

-๔-
ผิวงาม
ผิวงามเนียนนั่นแท้            ดอกอุบล
ดำก็ดำทั่วสกนธ์            ละเอียดเนื้อ
หากขาวอย่าเปื้อนปน            พร้อยด่าง
ขาวเช่นบุปผชาติเชื้อ         ดอกแก้วกรรณิการ์ฯ

-๕-
วัยงาม
วัยงามครบสิ่งถ้วน            เบญจกัลย์
งามทุกวัยสะคราญ            นุชฟ้า
แม้มีบุตรบ่บั่น            สิ้นเสื่อม งามนา
งามอยู่สะอางท้า            ผ่องพริ้งสมวัยฯ

๒.
เรือน ๓ น้ำ ๔

-๑-
เรือน ๓
เรือน ๓ น้ำ ๔ นั้น            สำนวน
สอนแม่ศรีเรือนควร            เร่งรู้
ข้อปฏิบัติล้วน            แก้วค่า
ผิเกียจคร้านเกี่ยงอู้            อับสิ้นหมองศรีฯ

-๑.๑-
เรือนพัก
เรือนหนึ่งบ้านพักนั้น         ดูแล
ปัดกวาดอย่าเชือนแช         ว่างเว้น
ข้าวของสิ่งมากแท้            จัดระเบียบ
เรือนสะอาดเร่งเน้น            เรียบร้อยเรือนอาศัยฯ

-๑.๒-
เรือนใจ
เรือนใจสองอุ่นแท้            แนบอิง
สุขทุกข์ไม่ประวิง            ล่วงแก้
สมาชิกพักพิง            ได้พึ่ง
รวงจิตพิสุทธิ์แล้            ร่วงรุ้งเรือนใจฯ

-๑.๓-
เรือนผม
เรือนผมสามนั่นชี้            ศรีงาม
ภาระบ้านหนักหาม            เร่งสู้
เรือนผมอย่ารุ่มร่าม            หลุดลุ่ย
เรียบแต่งงามเลี่ยงรู้         เหงื่อเยิ้มย่องมันฯ


-๒-
น้ำ ๔
-๒.๑-
น้ำกินน้ำใช้
หนึ่งน้ำกินอาบใช้            เรือนครัว
พร้อมสรรพใช้ท่านทั่ว         ทุกถ้วน
อย่าบกพร่องงานตัว            น้ำท่า
หน้าที่อีกมากล้วน            แม่บ้านศรีเรือนฯ

-๒.๒-
น้ำใจ
สองน้ำใจโอบเอื้อ            อาทร
เผื่อแผ่อย่าผ่ายผ่อน            เลี่ยงลี้
เครือญาติอย่าตัดรอน         ร้างห่าง
พึงระวังสิ่งนี้               บ่งชี้น้ำใจฯ

-๒.๓-
น้ำคำ
สามน้ำคำแต่งถ้อย            เหมาะงาม
ผรุสวาทหยาบหยาม         งดสิ้น
ควรรู้พูดหวานวาม            พริ้งโสต
คำจาบจ้วงห่ามลิ้น            เลี่ยงเว้นเนื่องเสมอฯ

-๒.๔-
น้ำเต้าปูน***
น้ำเต้าปูนสี่นั้น            ควรจำ
เชี่ยนหมากพร้อมประจำ         สำรับบ้าน
เต้าปูนคะเนน้ำ            เหมาะส่วน แม่นา
น้ำมากน้อยอย่าคร้าน         เร่งรู้ศึกษาฯ

***น้ำเต้าปูน สมัยก่อนคนไทยนิยมกินหมากกันมาก เชี่ยนหมากเป็นของสำคัญที่ต้องมีติดบ้าน แม่ศรีเรือนต้องคอยดูแลเอาใจใส่หน้าที่ส่วนนี้ น้ำเต้าปูน หมายถึงการหมั่นดูแลเติมน้ำใส่ในเต้าปูนซึ่งต้องมีความละเอียด ถ้าเติมน้ำมากไป ปูนก็จะเหลวป้ายไม่ติด เติมน้ำน้อยไปหรือลืมเติมก็จะข้นเกินไปแห้งแข็งใช้ไม่ได้ สำนวนส่วนน้ำเต้าปูนนี้แม้ปัจจุบันเราจะไม่กินหมากกันแล้ว แต่มีความหมายโดยนัยว่าให้แม่ศรีเรือนดูแลเอาใจใส่ความเป็นอยู่ของสามีและคน ในบ้านโดยรอบคอบและใส่ใจ